Lefkoşa'nın tarihi surlarının Venedik Dönemi'nde “Barbaro”, Osmanlı Dönemi'nde “Musalla”, günümüzde ise “Barbar”  olarak bilinen Burç üzerindeki Mücahitler Sitesinde kurulan müzenin yapımına 1978 yılında başlanmış olup, ilk olarak 01 Ağustos 1982 tarihinde hizmete açılmıştır.  
 

Dönem dönem gerek iç düzenlemede gerekse binadaki yıpranmalardan dolayı elden geçirilen müze, son olarak KKTC Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Ankara Etimesgut Belediyesi'nin katkıları ile yeniden düzenlenerek Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürlüğü sorumluluğunda 15 Kasım 2023 tarihinde Kıbrıs Türk Tarih, Kültür ve Milli Mücadele Müzesi olarak ziyaretçilerine kapısını açmıştır.
Geleneksel ve modern müzecilik teknikleri ile kurgulanan müze, A ve B Blok olarak kapalı iki mekandan oluşmakta ve tarih, kültür ve sanat alanlarında ülkemizi var eden değerlere ev sahipliği yapmaktadır.

A Blok
Kıbrıs Türk halkının 1878'de başlayan ve aralıksız devam eden milli mücadelesine ait askeri ve sivil belgeler, silahlar, tablolar, kıyafetler ve tarihi fotoğraflar yanında, müzenin bahçesinde ve müze içinde başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, Kıbrıs davasında emeği geçen kişilerin heykelleri de bulunmaktadır. Müze  bahçesinde ayrıca 1963'ten 1974'e kadar Türk Mukavemet Teşkilatı'nın (TMT) Rum saldırılarına karşı mücadelelerde kullandığı o dönemin zırhlı araçları ve top sergilenmektedir. Ayrıca, mücadele yıllarında Rauf Raif Denktaş  ve arkadaşlarının Türkiye'den Kıbrıs'a geldiği sandaldan, Şehit Pilot Cengiz Topel'in 1963 yılında düşen uçağına ait parçalara kadar onlarca eserin sergilendiği müze ile milli kültürümüz ziyaretçilere sunulmaktadır.

B Blok
Kıbrıs Adasının Jeolojisinden başlayarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kuruluşuna ve günümüze kadar aşama aşama yansıtan müze, bir yandan müzeye gelen ziyaretçilere Kıbrıs Türk halkının mücadelesini, diğer yandan okul çağındaki çocuklara ve gençlere ülkemizin hangi şartlarda ne mücadelelerle kurulduğunu hatırlatmayı hedeflemektedir. Müzede sergilenen eserlerle Kıbrıs Türkü'nün büyük bir mücadele sonucu elde etmiş olduğu zafer ve özgürlük ile elde edilen haklarımızın verilemeyeceği vurgulanmaktadır.